تصویر آلبرت انیشتین و اروین شرودینگر

در سال ۱۹۱۷ معادلات تازه ی فضا- زمان اینشتین دارای جملاتی هندسی در سمت چپ و انرژی در سمت راست بود. یک کمیت ثابت^۴در سمت چپ برای تطبیق با مشاهدات آن زمان دنیا را ایستا نگه داشته بود. اما در سال ۱۹۲۹ مشخص شد که جهان در حال انبساط است و اینشتین ثابت را “بزرگ ترین اشتباه زندگی اش”^۵عنوان کرد. به تازگی الکس هاروی^۶، تاریخ دانی از دانشگاه نیویورک مقالاتی را که در سال ۱۹۱۸ توسط فیزیکدانان به چاپ رسیده بود را بازبینی کرد، در یکی از آن ها شرودینگر با معادلات اینشتین بازی کرده و ثابت را از سمت چپ به راست برده است.

این جابجایی ساده ثابت را از قسمتی از هندسه فضا- زمان به یک منبع انرژی برای جهان تبدیل کرد. به نظر هاروی “در حالی که از لحاظ ریاضیاتی هیچ تفاوتی ایجاد نشده ولی از لحاظ مفهوم فیزیکی تغییر کرده است.” اینشتین تا حدودی با گستاخی پاسخ داد که ویژگی های این جمله ی تازه انرژی یا هیچ چیزی نیست، یا نیازمند یک چگالی منفی غیر قابل مشاهده در فضای میان ستاره ای است.

طبق نظر هاروی “نتیجه آن وجود انرژی تاریک است.” – که در سال ۱۹۹۸ برای توضیح انبساط شتاب دار جهان دوباره پدیدار شد. کیهان شناسان از همان زمان همیشه در حال جستجو برای کشف طبیعت واقعی انرژی تاریک بودند. کشف انبساط شتاب دار جهان برای سه تن از فیزیک دانان در سال ۲۰۱۱ جایزه نوبل را به همراه داشت. اگر اینشتین از ریاضیات پیروی می کرد؛ می‌توانست از اصولی که خود نخستین بار ارائه کرده بود؛ ایده بزرگ دیگری را که استحقاق دریافت یک جایزه نوبل دیگر داشت پیش‌بینی کند.

اینشتین نوشته بود “روشی که بوسیله شرودینگر در پیش گرفته شده است هیچ امکانی را برای من پدیدار نمی کند زیرا به جنگل انبوهی از فرضیات منجر می شود.”هاروی می گوید:” او در اینجا به سادگی اشاره کرده که شما یک جعبه پاندورا^۷را باز کرده اید.” که یا کاملا بی ارزش است یا بدنبال دردسر می گردید. نتیجه ی تاریخی آن دردسر وجود انرژی تاریک بود. هاروی فکر می کند که اینشتین از بازی های ریاضیاتی شرودینگر کمی آزرده شده باشد. او همچنین اضافه کرد:”لحن نوشته اینشتین درجه ای از دلخوری را نشان می دهد.”

پی نوشت:

۱-Albert Einstein
۲-Erwin Schrodinger
۳- Dark Energy
۴-Constant
۵-The biggest mistake of my life
۶-Alex Harvey
۷-Pandora’s Box : یک جعبه معروف در اساطیر یونان که شامل تمام پلیدی ها بود و توسط زنی با نام پاندورا باز شد، امروزه عبارت باز کردن جعبه پاندورا به معنای انجام کاری است که به نظر کوچک و بی ضرر می رسد اما عواقب شدید و گسترده ای دارد.

باز نشر: بیگ بنگ/ محسن کرمی – نشریه دانشمند – شماره۵۹۹ – شهریور ۱۳۹۲

منبع : newscientist